Beschreibung von Köln, Erzbischöfliche Diözesan- und Dombibliothek, Cod. 100
Bibliographische Beschreibung
Entstehungsort
Germany (Köln?)
Entstehungszeit
9c init
Beschreibstoff
Parchment
Umfang
i(paper) + 115 + i(paper).
Format
325 mm
x 240 mm
OAI / IIIF
Weitere Angaben
Land
Deutschland
Ort
Köln
Sammlung
Dombibliothek
Signatur
Köln, Dombibliothek Hs. 100
Katalogsignatur
HMML Microfilm-No.: 35,112
Frühere Signatur
"47" (earlier shelf mark, f. 1r)
Zustand und Zusammensetzung
Lagenstruktur
[1], i8-1 (lacks one at front, no text missing), ii-xiv8, xv4, [1]. Quire signatures I-XIIII.
Seiteneinrichtung
Written space:
260 mm
x 173 mm
(
78 mm
inner column,
76 mm
outer column,
19 mm
between columns).
27 lines. 2 columns. Dry-point ruling, double bounding lines for each column, four lines between columns in quires i-iii, three lines between columns after quire iii prickings at outer bounding line. text above top line
Schrift und Hände
littera carolina (uncial R, D, and S and cc-form of A passim). One hand, except for a few lines f. 110vb. Named scribe: Uuerdolfus.
Buchschmuck
- 1- to 3-line simple black initials;
- tituli in red, mixture of uncials and minuscules;
- first word or first letters after larger initial often in majuscules.
Geschichte der Handschrift
Provenienz
"Liber ister est maioris ecclesie in Colonia" (14c ex libris, f. 1v); library stamps ff. 1r, 46r, 115v. Possibly identifiable with Decker, nrs. 66 or 68 (see Decker, loc. cit.).
Inhaltsangabe
- Vorderseite "Biblioth. Eccl. Metrop. Colon./ Jaffé, codex 100./ continet folia 115./ saec. X./ Dicta Esidori de diversis documentis etc." ( 19c title).
- Vordere_Innenseite Readers' register.
- FEL Blank.
- 1rb "In hoc codice continentur dicta esidori de diuersis documentis et quod Deus summus sit et incommutabilis, et de creature pulchritudine, et cetera sicut in capitulis cognosci potest." (9- or 10c title, added later in handsome rustic capitals); "47" (earlier shelf mark, at top of page); library stamp at bottom; f. 1ra blank.
- 1va-108va Autor: Isidore, Bp. of Seville (c.600-636) Titel: Sententiarum libri III Rubrizierung: Incipit .II. liber quod Deus summus et incommotabilis sit. Incipit: Summum bonum Deus est, qui incommotabilis est Explicit: non quos caelestis aulo(!) laetificandos indudit(!). Explicit hoc opus amen, Deo gracias ago finit. (Ed)
- PL 83:537D-738B.
- see also Clavis, nr. 1199. Numbered as Libri II, III, and IIII; see ms. 99 above, where colophon for De natura rerum, f. 82r, reads: "Explicit liber primum(!)"; Bischoff, loc. cit., points out that in two mss. of München, written ca. 800, Isidore's Sententiae follow the De natura rerum as Books II-IV. At top of f. 1v: 14c Köln ex libris.
- 108va-va-vb (2) Anonymous (compiler). Titel: Florilegium expositionum in Sacras Scripturas , pars prima: De parabola operariorum in uinea (Matt. 20:1-16). Incipit: Operius(!) primae horae et terciae et sextae et nonae et undecimae unus denarius redditur Explicit: et nudus ante foris eorum moritur Christus. Compiled from various sources. Last lines from Jerome, Epist. 22, ad Eustochium de custodia uirginitatis ( PL 22:418A); not in Stegmüller.
- 108vb-110rb (3) Anonymous (compiler). Titel: Florilegium expositionum in Sacras Scripturas , pars secunda: De dominica oratione. Incipit: Pater noster. Haec supplicacionum genera ut uniuersitatis dominum patrem nostrum esse confiteamur. Aliter pater noster. Haec libertatis uox est et plena fiducia Explicit: hoc ille propius nobis offerre dignetur, si es Christus dominus noster qui uiuit et regnat cum Deo et spiritu sancto per omnia saecula saeculorum amen. Compiled from various sources, different sources introduced throughout with "Aliter." Compare Virtues and Vices, "Pater Noster Incipits", nr. 8363 for first sentence (cf. John Cassian, Collationes 9.18, PL 49:788B-789A), and nrs. 8247 and 8364 for second and last sentences (cf. Sacramentarium Gelasianum, PL 74:1092B and 1093A); compare also Stegmüller nrs. 8584, 11031, 9353, 3404, and 1835.1.
- 110rb-111rb (4) Anonymous (compiler). Titel: Florilegium expositionum in Sacras Scripturas , pars tertia: De textu "uox in rama" (Matt.2:18, Jer.31:15). Incipit: Uox in rama (Matt.2:18). Hieremias ueteris recordatur historiae cum pro uxorem Explicit: euasserunt siue non sunt de mundo. Finit. Apparently from various sources.
- 111rb-115vb (5) Anonymous (compiler). Titel: Florilegium expositionum in Sacras Scripturas , pars quarta: De uisione Isaiae (Is.6:1-13). Incipit: In anno (Is.6:1). Haec uisio quam uidit issaeias quo modo in uisionibus nominatur Explicit: et in morte ipsius peccatum adae perit. Finit finit finit. In Dei nomen uuerdolfus. Apparently from various sources.
- REL-RPD Blank.
Bibliographie
- Hartzheim, pp. 53-54.
- Jaffé-Wattenbach, pp. 38-39.
- C.H. Beeson, Isidor-Studien (Munich 1913), p. 47.
- B. Bischoff, "Die europäische Verbreitung der Werke Isidors von Sevilla", Studien I, p. 189.
- Decker, Manuskriptensammlung, p. 241(27), nr. 66, see also p. 226(12), nr. 68.
- G. Frenken , "Zu dem Kataloge der Dombibliothek von 833," in K. Löffler, Bibliotheksgeschichte, p. 54.
- R. Kottje, "Schreibstätten und Bibliotheken in Köln Ende des 10. Jahrhunderts", Kaiserin Theophanu. Begegnung des Ostens und Westens um die Wende des ersten Jahrtausends 1 (Köln 1991), p. 163 note 46.
Quellenangabe
- The Medieval Manuscripts of the Cologne Cathedral Library. Volume I, MSS. 1-100. By Diane Warne Anderson and Jonathan Black, edited by Diane Warne Anderson. [Digitaler Volltext]
Impressum
Herausgeber
Erzbischöfliche Diözesan- und Dombibliothek Köln
Redaktion
Im Rahmen des DFG-Projekts CEEC bearbeitet von Patrick Sahle; Torsten Schaßan (2000-2004)
Bearbeitung im Rahmen des Projekts Migration der CEEC-Altdaten von Marcus Stark; Siegfried Schmidt; Harald Horst; Stefan Spengler; Patrick Dinger; Torsten Schaßan (2017-2019)
Ort
Köln
Datum
2018
URN
urn:nbn:de:hbz:kn28-3-13210
PURL
https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:hbz:kn28-3-13210